Perverse handel

De gevolgen van de perverse handel in papieren die geen enkele reëel economische waarde hebben maar waarmee miljarden verschoven worden en waarvan banken, landen en zelfs unies van landen het slachtoffer zijn. De handel waarbij een wereldwijde economische crisis in het belang is van speculanten. De handel die een land of een bedrijf doelbewust naar de afgrond drijft om er als derde geld aan te verdienen.

Vandaag ga ik proberen om voornoemde handel begrijpelijk te maken door hem een beetje te vereenvoudigen. Dat lukt me niet in een paar woorden, ik ga er veel ruimte voor nodig hebben en heb daarom mijn bericht opgedeeld in volgende paragrafen:

• Risico’s verzekeren – positieve impuls voor nieuwe initiatieven
• Speculeren – de ontaarding van een goed bedoelde verzekering
• Gokken – synoniem voor speculeren
• Foul Play – het uitlokken van gewenste resultaten
• De wereld als speelterrein –  grenzen zijn onbelangrijk, of juist niet
• Slachtoffers en schuldigen
• Conclusie

Risico’s verzekeren

Laten we beginnen met een eenvoudig voorbeeld.

Mijn buurman heeft een bedrijf met een schitterend plan maar hij heeft niet genoeg geld om zijn plan te realiseren. Hij vraagt mij hem te helpen met een lening van 200.000€ en omdat ik in zijn plan geloof, geef ik hem de lening voor 5 jaar. Mijn buurman belooft me elk jaar 20.000€  te betalen en me na 5 jaar het volledige bedrag van 200.000€ terug te betalen.

Omdat ik niet graag grote risico’s neem besluit ik het risico te verzekeren bij een bank die na onderzoek bereid is om het risico van niet-terugbetaling te aanvaarden voor een premie van 10% per jaar. Indien na 5 jaar mijn buurman de lening aflost, krijg ik de volledige betaalde premie terug.

Als alles goed gaat verloopt het scenario als volgt. Ik betaal aan het begin van het eerste jaar 200.000€ aan mijn buurman en 20.000€ aan mijn bank. Aan het einde van het 1e t/m het 5e jaar krijg ik 20.000€ van mijn buurman. Na 5 jaar betaalt hij mij de 200.000€ terug en krijg ik van de bank 100.000€ terug. Ik ben tevreden met het rendement.

Als het fout gaat zou volgend scenario zich kunnen afspelen. In het derde jaar komt mijn buurman flink in de problemen. Zijn bedrijf gaat failliet en kan mij niet terugbetalen. Ik betaalde aan het begin van het 1e jaar 200.000€ aan mijn buurman en 20.000€ aan mijn bank. Aan het einde van het 1e en 2e jaar ontving ik 20.000€ van mijn buurman die ik onmiddellijk aan mijn bank overmaakte. Na het faillisement klop ik aan bij mijn bank die mij 200.000€ terug betaalt. Ik behaalde dus geen enkel rendement en verloor 20.000€ maar ben dolgelukkig dat ik me tegen het risico verzekerd had.

Speculeren

Tot zover is er niets aan de hand. In het geval dat alles goed ging kon mijn buurman met succes zijn project realiseren, had ik een goed rendement en verdiende mijn bank ook nog wat door de herbelegging van mijn premies. In het geval dat het allemaal fout liep, had mijn buurman een flinke strop maar we konden nog steeds vrienden  blijven door de verzekering die ik had afgesloten. Mijn bank was minder gelukkig maar omdat ze bij voldoende anderen wél een goed rendement op de betaalde premies behaalde was het faillisement ook voor hen geen strop.

We gaan het scenario een klein beetje aanpassen. Mijn bank ruikt geld want heeft een bijzonder lucratieve handel ontdekt met de verkoop van de risicoverzekering. Ze besluiten hun product uit te breiden en verklaren zich bereid om het risico voor een faillisement van mijn buurman ook te dekken voor ieder ander die bereid is dezelfde jaarlijkse premie te betalen. De buurman van de andere kant geeft geen cent voor het project van onze gemeenschappelijke buurman maar sluit wel een verzekering af tegen het faillisement van hem. Hij heeft niet veel vertrouwen in het project en denkt dat het allemaal verkeerd gaat aflopen, de verzekering biedt hem de kans om er geld aan te verdienen.

In het geval dat alles goed gaat met onze gemeenschappelijke buurman betaalt de andere buurman net als ik 20.000€ per jaar en krijgt ie na 5 jaar zijn geld terug. Hij is vanzelfsprekend niet blij dat het project van onze gemeenschappelijke buurman is geslaagd want hij heeft verkeerd gegokt en niks verdiend.

In het geval dat het mis gaat in het derde jaar springt de andere buurman een gat in de lucht. Hij heeft 40.000€ betaald en krijgt nu plotseling 200.000€ uitgekeerd. Voor de bank nog steeds geen drama voor de andere buurman een fantastisch rendement.

Gokken

De perversie begint zichtbaar te worden. De andere buurman heeft gespeculeerd op het faillisement van onze gemeenschappelijke buurman en gewonnen. Hij heeft belang bij het faillisement. Als hij dus enige invloed zou kunnen uitoefenen op het project  dan is dat zeker niet in het voordeel van mijn buurman, hij zal er alles aan doen om het project te laten mislukken.

Banken worden redelijk gecontroleerd, verzekeringsmaatschappijen ook. Stel nu dat de risicodekking die aangeboden wordt geen verzekering is en ook niet tot de normale producten van een bank gerekend wordt. Stel nu dat elke willekeurige partij zomaar een handel in dit product kan beginnen en dat er geen enkele vorm van toezicht is, wat is dan het verschil nog tussen een handelaar in dit product en een “bookmaker”? Geen enkel! Het is gewoon een vorm van gokken geworden.

En dit is dus precies wat op bijzonder grote schaal inmiddels gebeurt. Vanzelfsprekend wil geen enkele handelaar in een dergelijk product verliezen, maar even vanzelfsprekend hebben de rendementen op dit type product grote concurrentie aangetrokken. De ene grote handelaar kan dus beginnen te spelen met de andere. Handelaar X gaat de kans op een bankroet van organisatie Y “verzekeren” bij handelaar Z. Handelaar X begint vervolgens een campagne om organisatie Y in een slecht daglicht te zetten in de hoop dat dit een bankroet tot gevolg zal hebben waarna handelaar Z op moet draaien voor het verzekerde bedrag.

Met X, Y en Z wordt het eigenlijk al te ingewikkeld. Nog ingewikkelder wordt het als niet alleen een bankroet “verzekerd” kan worden maar ook bijvoorbeeld de beurswaarde van een bedrijf of de koers van een munt.  Om het eenvoudig te houden kun je zeggen dat twee partijen een contract opstellen over een gebeurtenis bij of met een derde partij, precies als bij de “bookmaker” waar de derde partij bijvoorbeeld een renpaard is, de eerste partij de gokker en de tweede partij de organisatie achter de bookmaker.

Net zoals je bij een kantoor van Ladbrokes kunt binnenstappen om te gokken dat een bepaald paard een bepaalde race zal winnen kun je nu ook gokken dat een bepaald land bankroet gaat of dat een bepaalde munt ten opzichte van een andere een bepaalde koerswijziging ondergaat. De “bookmaker” heeft bepaalde ratio’s die wisselen onder invloed van het aantal gokkers. Kleinere kans betekent grotere winst.

Foul Play

Hoe vaak hebben we al niet ergens gehoord dat een bepaalde wedstrijd “gekocht” is? Dat een boxer verliest terwijl iedereen weet dat ie had moeten winnen, dat een team verliest tegen alle verwachtingen in of dat scheidsrechters zijn “gekocht” om de kans op bepaalde resultaten te vergroten? Blijkbaar zijn de financiële belangen soms zo groot dat het de moeite waard is om de dingen niet meer op eerlijke wijze te laten verlopen.

Datzelfde gebeurt nu al een tijdje met hele grote organisaties waaronder multinationals, landen en muntunies. Er zijn inmiddels “bookmakers” van ongekend formaat met ongekende financiële mogelijkheden die buiten vrijwel elke vorm van toezicht kunnen opereren. Het zijn fondsen waarin een ieder met voldoende kapitaal kan deelnemen met maar één doel: meer kapitaal maken. Het is een pervers systeem waarin oneerlijke middelen niet geschuwd worden en waarbij alle middelen worden aangewend om een bepaald resultaat te bereiken. Zelfs als dat het bankroet van een volledig land betekent, zelfs als het een bepaalde munt volledig uit balans brengt en daarmee een hele economie verstoort, zelfs als het de hele normale wereldeconomie verstoort.

De wereld als speelterrein

Als Griekenland, Portugal en Spanje denken dat er tegen hen wordt gespeculeerd hebben ze waarschijnlijk gelijk. Niet alleen IJsland werd meegesleept in de val van de banken, ook sommige van de “bookmakers” hebben het niet gered. De ene “bookmaker” heeft voldoende geld en middelen om te gaan gokken met de resultaten van de andere. Het is een pervers spelletje geworden. Perverse handel.

Gokken, het is in de meeste landen streng gereguleerd en in een aantal totaal verboden. Toch zijn er nauwelijks regels voor dit type gokspel, een gokspel waar hele naties aan ten onder kunnen gaan, waar hele volkeren het slachtoffer van kunnen worden, waar de hele wereldeconomie van in het slop is geraakt.

Slachtoffers en schuldigen

De werking van het gokspel is het meest zichtbaar in de handel in CDS (Credit Default Swap) en aanverwante producten. De grote gokkers zijn de Hedge Funds, belangrijke spelers die in hun spel worden meegesleept zijn banken, verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen die, om begrijpelijke redenen, hun deelname in de Hedge Funds niet altijd even duidelijk in hun boeken hebben opgenomen. De (inter)nationale controlerende instanties (FED, ECB, DNB, etc.) zijn derhalve wel degelijk tekortgeschoten bij hun toezicht op deze instituten. Wetgevers hebben onvoldoende begrepen hoe het spelletje wordt gespeeld en de regels niet aangepast. De burgers zitten op de blaren en betalen zelfs de gegarandeerde spaartegoeden die speculerende spaarders in IJsland of bij inmiddels failliet gegane banken onderbrachten. Naar mijn mening een verkeerde vorm van solidariteit (waarvan de oorsprong terug gaat naar het faillisement van de Teixeira bank, maar daarover bericht ik misschien een andere keer).

De economische crisis van vandaag is het gevolg van een perverse handel waaruit iedereen probeerde eigen voordeel te halen. De enige onschuldigen zijn zij die het spel niet konden meespelen omdat ze er het geld niet voor hadden. Tóch betalen juist zij uiteindelijk het grootste deel van de rekening. Ze verloren hun job, een deel van hun toekomstzekerheid en gaan extra belasting moeten betalen zonder er ooit iets extra voor terug te kunnen krijgen.

De fiscale spitstechnologie, ik geloof dat het woorden van Willem Vermeend waren uit een grijs verleden, de fiscale spitstechnologie verdween in het niets in vergelijking met de financiële spitstechnologie. Willem had het aan moeten zien komen, hij was er slim genoeg voor en zijn betrokkenheid zou er nog steeds groot genoeg voor moeten zijn. Ook de heren Ruding en Zalm hebben dicht genoeg bij het vuur gezeten om het gevaar van de vrijheid van ondernemen op dit gebied te kunnen herkennen. Allen hebben verzuimd om hun eigen clubs tot actie aan te zetten, om het volk te beschermen tegen de perversie van het systeem van de vrije markt en de ongelimiteerde fantasie van de bedenkers van nieuwe financiële producten. In het belang van de broodheren die ze gingen dienen na hun politieke carrière knepen ze beiden ogen stevig toe. Gelukkig kunnen ze zich verschuilen achter de wereldwijde crisis die “niemand” aan heeft zien komen.

Gaan regeringen vrijuit omdat ze niet hebben doorzien hoe er met hun geld gespeeld wordt? Gaan toezichthouders vrijuit omdat ze onvoldoende inzicht hebben in de handelingen en deelnames van de door hen gecontroleerde commerciële banken? Gaan landen vrijuit omdat ze door slecht begrotingsbeleid zichzelf tot prooi maakten van speculanten? Nee, alleen zij die zich niet konden permitteren om hun graantje mee te pikken, alleen zij die nu, zonder schuld, het grootste deel van de rekening betalen, alleen zij gaan vrijuit. Het zijn niet de breedste schouders maar hun aantal is het grootst.

Conclusie

Handel in financiële producten is altijd pervers. Geld is geen product, geld is een rekeneenheid, een tussenstap om producten en/of diensten met elkaar uit te wisselen. Het middel werd doel en de handel erin belangrijker dan handel in echte goederen en diensten. Het kalf is verdronken, de put wordt gedempt en tegelijkertijd zien we niet hoe de volgende put alweer klaar ligt. Bedankt Adam Smith, Margareth Thatcher, Ronald Reagan en alle volgers die blindelings de vrije markt blijven verdedigen. Terwijl China langzaam de zegeningen van het kapitalisme binnenhaalt is het vrije westen misschien klaar voor een revisie van de ideeën van Karl Marx. Inmiddels bereidt de Europese Unie haar vangnetten voor, laten we hopen dat het nog niet te laat is.

Read Full Post »